Уште од детството, ни е кажано дека физичката болка е единствената причина за посета на лекар. Сметаме дека секогаш сме вознемирени заради бурниот начин на живот, поспани поради преполниот распоред и исцрпени поради нашата возраст.
Но, лекарите деновиве се загрижени дека овие може да бидат знаци на ментални нарушувања и болести кои влијаат на тоа како функционира мозокот и буквално го убиваат телото од ден на ден.
Зошто сè повеќе луѓе се обраќаат кон психолози за помош?
Благодарение на достигнувањата во современата наука, внатрешните работи на човечкиот ум не се мистериозни. Постојат алатки кои ја проучуваат активноста на мозокот и променети се и методите на лекување и дијагностика. Карактеристики кои им се припишувале на лош темперамент, сега се сметаат за дел од ментално растројство или знак на болест.
Луѓето не полудуваат почесто од порано, тие само зборуваат за тоа што чувствуваат и што ги загрижува повеќе. Интернетот ни даде пристап до сите потребни информации, затоа што ги читаме приказните на другите луѓе и наоѓаме предупредувачки знаци во себе. Како по правило, свртувањето кон експерт помага да се реши проблемот и му дозволува на лицето да продолжи со нормалниот живот.
Почнавме да им кажуваме „збогум“ на митовите. На пример, бројот на луѓе со аутизам се зголеми од 1980-тите. Во минатото, се веруваше дека аутизамот е поврзан со вакцинирање. Но, всушност, дијагностичките методи се променија и дефиницијата на болеста се прошири.
Денес, постојат повеќе концепти. На пример, нарушување на спектарот на аутизмот вклучува инфантилен и атипичен аутизам, Аспергеров синдром и Рет синдром. Нарушувањето на спектарот на аутизмот може да се дијагностицира кај личност која изгледа срамежлива и се смета за интроверт, но тоа не ја спречува личноста да биде дел од современото општество.
Исто така, долгорочните набудувања помагаат да се откријат ваквите нарушувања во детството. На пример, ако бебето гради кула од блокови по одредена шема на бои, тоа би можело да биде добра причина да се обратите на лекар.
Кои видови на болести и нарушувања се појавија во 21 век?
Постојат неколку болести кои лекарите неодамна научија да ги дијагностицираат, а во минатото, тие се сметаа за своевидна емоционална состојба. Користењето на магнетна резонанца во 1970-тите им помогна на научниците да го разгледаат човечкиот мозок и да докажат дека депресијата е болест која резултира во неуспех на испраќање на сигнали помеѓу невроните.
Исто така, некои емоции, како што се гневот, се сметаат за опасни како депресијата или зависноста и бараат третман ако некое лице не може да се контролира во таква состојба.
34% од луѓето кои страдаат од ментални нарушувања немаат видливи симптоми. Повеќето од нив само мислат дека сето тоа се должи на возраста, замор, лошо расположение или стрес. Таквите луѓе дури и не сфаќаат дека им е потребна помош.
На пример, ако некое лице често се чувствува вознемирено или има вртоглавица, доживува главоболки, брзо чукање на срцето, болка во стомакот и прекумерено потење, тоа би можело да биде повеќе од само стрес или возбуда – може да се генерализира анксиозно растројство што е скоро невозможно да се третира со медицина. Во 2011 година, повеќе од 29 милиони Европејци биле третирани за ова нарушување.
Но, постојат некои нарушувања кои се појавија како реакција на настаните од новиот век. На пример, сајберхондрија, што е кога луѓето сами си даваат дијагноза заснована врз симптоми опишани на Интернет.
Во 21 век, експертите започнаа да регистрираат повеќе фобии кои не се заболувања, но можат да бидат првите знаци на една. Пеладофобијата, стравот од ќелавост предизвикан од нагонот да останеме млади, е една од нив. Калигинефобијата, стравот од убави жени, исто така, денес станува сè почест. Како по правило, тоа е често резултат на болно раскинување со агресивна и себична жена која се обидувала да биде совршена заради сопствените внатрешни проблеми.
Исто така, постојат фобии кои се појавија заради научен и технолошки напредок како страв од зрачење, страв од телефонски повици или страв од роботска технологија.
Многу луѓе мислат дека треба да се борат со своите стравови. Но, се покажа дека понекогаш дури и медицината е бескорисна: ако се плашите да патувате со авион, пилула за смирување нема да ви помогне, тоа само ќе ја забави вашата реакција. Но, работата со психолог на вашите стравови и испробувањето на симулатор за летање навистина може да помогне.
Други модерни феномени што можат да нè уништат однатре
Децата се развиваат послабо кога не се играат со други деца. Ова ги прави резервирани, не можат да соживуваат, сурово и себично. Играњето со други деца има добро влијание врз личноста на детето, бидејќи додека комуницираат едни со други, децата учат да ги контролираат своите емоции, да најдат заедничка основа со различни луѓе и така натаму. За другите социјални суштества, игрите се најдобриот начин да го истражите светот – тоа е во наша природа.
Неверството предизвикува психолошка траума. Бракот повеќе не е економска зделка. Вчерашната моногамија беше дека еден партнер е за цел живот, а денес моногамијата значи само еден партнер за овој момент. Избираме личност која ја убедуваме дека е единствена, а потоа ѝ покажуваме со своите постапки дека не е така.
Поради оваа причина, изневерувањето е поболно. Не станува збор за скршено срце, туку станува збор за скршен живот.
Дебелината е почест проблем отколку гладот денес. Во светот има повеќе луѓе кои страдаат од дебелина отколку оние кои страдаат од глад. Евтина, со низок квалитет храна и популаризација на брза храна доведоа до развој на нарушување во исхраната. Некои луѓе страдаат од анорексија или булимија, обидувајќи се да изгледаат како модели, а други одбиваат да ја третираат дебелината.
Социјалните медиуми не нè прават поблиски, тие нè прават да се чувствуваме изолирани. Успесите и култот на богатството ги натера луѓето да се натпреваруваат за вниманието на другите и да ја избегнуваат комуникацијата, така што тие не треба да се грижат дека всушност не се интересни. Луѓето го покажуваат својот живот на другите само ако одговараат на вообичаени норми.
Градските звуци ни го скратуваат животот. Секоја година, градот звучи погласно: нивото на бучава е повисоко од нивото за кое се смета дека е безопасно за нашето здравје. Бучавата може да нè нервира и да ги натера нашите тела да произведат стрес хормон наречен кортизол, да се намали нашата продуктивност за 60% и да создадат вибрации кои влијаат на нашата внатрешна функција на организмот.
Што можеме да сториме?
- Слушајте се себеси, а не другите.
- Правете го она што навистина ви се допаѓа.
- Следете удобен распоред.
- Опкружете се со работи што ве смируваат и ви даваат радост.