До сега, сите веројатно забележаа дека многу од денешните 10-годишни деца изгледаат како тинејџери, а таканаречените средовечни луѓе изгледаат толку млади што е тешко да се поверува во тоа!
Двата примери се предизвикани од едно нешто – забрзување. Ние решивме да се обратиме до науката и да дознаеме зошто децата растат порано и до какви последици може да доведе тоа.
Што е „забрзување“?
На левата страна е Мерилин Монро. Нејзината висина била 164 см, а од десната страна е Џенифер Лоренс која е висока 173 см.
- Висина: Во изминатите 150 години, човештвото драматично пораснало. Просечната висина е 0,09 метри повисоки од порано. Денес, ние сме околу 1 глава повисоки од нашите предци кои живееле на крајот на 19 век. И највисоките луѓе во светот се Холанѓаните. Таму, просечен маж е висок 176 см.
- Пубертетот почнува многу порано. Во 1860-тите, една просечна девојка би влегла во пубертет на возраст од 16,5 години а денес овој број е околу 10 години. Истото важи и за момчињата, но тие се обично 1 година зад девојчињата.
- Крајот на развојот на телото се случува на 16 години кај девојчињата и кај 18 кај момчињата. Пред тоа бил на 20 и 22 години.
Елена Кузмина е актерка на Советскиот Сојуз, на левата фотографија (40 години). На десната страна е Рејчел Лефевр, модерна канадска актерка (која е на иста возраст).
- Старееме значително подоцна од нашите предци. Се разбира, тоа може да биде поврзано со развојот на медицината и квалитетот на храната. Денес, постаро лице се смета на 65 години, според статистичките податоци. Сепак, бројките варираат во зависност од земјата: во Јапонија, луѓето се сметаат стари на возраст од 76 години, а во Папуа Нова Гвинеја, луѓето се стари на 45,5 год.
- Репродуктивниот период стана подолг поради раниот пубертет. Просечната возраст кај која жените имаат менопауза е околу 50 години. Нема големи студии кои докажуваат дека менопаузата почнува подоцна. Но, некои научници се склони да мислат дека постојат такви тенденции.
- Формата на телото се менува. Висината се зголемува поради зголемување на долниот дел од телото. Сега, торзото станува сè подолго. Женските карлици стануваат сè помали. Се верува дека ова е еволутивна промена, бидејќи породувањата стануваат се полесни и со помош на царски рез и на овој начин телото се прилагодува.
Теориите на технологијата имаат влијание врз нашите тела
Едно од најпопуларните мислења е дека забрзувањето е предизвикано од технолошкиот напредок на човештвото. И тие се:
- зголемување на дневните часови поради електрична енергија
- зголемување на просечната температура во куќите поради греење
- брз развој на медицината
Постои и загрижувачка научна теорија. Можеби забрзувањето е последица на влијанието на ендокрините нарушувања (EDCs).
Кога овие хемикалии се во телото, тие работат како хормони. Овие синтетички EDC се наоѓаат во пластика, производи за лична хигиена, па дури и козметика. Дополнително, тие може да се користат како додатоци за некои видови храна.
Влијание на храната
Ова се нарекува нутриционистичка теорија. Приврзаниците на оваа теорија веруваат дека причината за забрзувањето е севкупното зголемување на квалитетот на храната. Витамини Б6, Б12 и фолна киселина се сметаат за најважни фактори.
Состојките на нашата храна исто така се сменија. Денес, јадеме многу храна според статистичките податоци.
- Во 2014 година, просечно лице јадело 40 кг месо, а во средината на 20 век, бројаката едвај изнесувала 20 килограми.
- Во СССР, просечно лице јадело 36 кг месо а во 2013 година едно просечно лице од Русија јадело 72 килограми месо.
Ова не значи дека треба да јадете многу месо за да станете повисоки. Но, тешко е да се расправаме со статистиката: во месото постојат хранливи материи неопходни за здрав развој на едно младо тело.
Проблемите на забрзувањето
Процесот на забрзување на современата млада генерација е доста двосмислено. Од една страна, тоа е совршено логично во смисла на еволутивен развој. Но, од друга страна, раниот развој може да донесе некои социјални проблеми. Едно 11-годишно девојче изгледа како целосно возрасна жена, но нејзината емоционална интелигенција сѐ уште е на ниво на дете. Ова предизвикува психолошки проблеми, како и во однесувањето: девојката има сексуална желба, но нема идеја што да прави со неа.
Младата генерација е исто така многу незрела. Во минатото, луѓето морале да пораснат многу побрзо поради потешкиот живот. Сега постои нерамнотежа. Ние растеме побрзо физички, но емоционално остануваме деца подолг период.
Неодамна, научниците од Велика Британија открија дека едно лице треба да се смета за возрасно само на возраст од 30 години. Пред оваа возраст, многу важни физиолошки промени во мозокот сѐ уште се во тек. Тие ја одредуваат нашата психа и однесување.
